Ο Οργανισμός ΔΗΩ συμμετείχε στο συνέδριο “Βιοδυναμική Γεωργία στη Νοτιοανατολική Ευρώπη” το οποίο έλαβε μέρος 16-17 Νοεμβρίου 2020 και διοργανώθηκε από το Τμήμα Γεωργίας του Goetheanum στην Ελβετία and το Wanderschule.
Το συνέδριο είχε στόχο την ανταλλαγή καλών πρακτικών βιοδυναμικής καλλιέργειας αλλά και τρόπων αντιμετώπισης προβλημάτων σε χώρες με όμοια κλιματικά χαρακτηριστικά. Επίσης, τονίστηκε η σημαντικότητα της συνεργασίας και της ανταλλαγής γνώσεων με απώτερο σκοπό την ανάπτυξη της βιοδυναμικής καλλιέργειας και την ευρωστία των καλλιεργειών.
Συμμετείχαν εκπρόσωποι τις εξής χώρες: Ελλάδα, Ουγγαρία, Σλοβενία, Βουλγαρία, Βοσνία , Σερβία, Βουδαπέστη, Ρουμανία. Παρουσιάστηκαν επιτυχημένα παραδείγματα βιοδυναμικών αγροκτημάτων και συζητήθηκαν οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Το δεύτερο μέρος του συνεδρίου αφιερώθηκε στη βιοδυναμική αμπελοκαλλιέργεια και οινοποίηση καθώς τα βιοδυναμικά κρασία έχουν κερδίσει επάξια μια θέση ανάμεσα στα καλύτερα κρασιά. Οι 57 συμμετέχοντες αλληλοεπίδρασαν μεταξύ τους συζητώντας σε μικρότερες ομάδες για τα φλέγοντα θέματα που απασχολούν τους παραγωγούς. Ο Θεόδωρος Κοντογιάννης (Kontogiannis Family) εκπροσωπώντας την Ελλάδα παρουσίασε τις δραστηριότητες στο βιοδυναμικό αγρόκτημά του με καλλιέργειες αμπελιού και ελιάς με παραγωγή ελαιόλαδου, οίνου, σταφίδας και πετιμέζι.
Συζητήθηκε το θέμα των συμβούλων βιοδυναμικής καλλιέργειας. Από την αρχή του χρόνου υπάρχει μια λίστα με εγκεκριμένους συμβούλους https://www.biodynamic-advisors.org/en/ . Η λίστα αυτή δημιουργήθηκε ώστε να διατηρηθεί ένα υψηλό επίπεδο στις συμβουλευτικές υπηρεσίες και συνεχή εκπαίδευση των συμβούλων και ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών καθώς και καλή γνώση του προτύπου. Είναι απαραίτητη η συμβουλευτική και η συνεργασία με ένα εγκεκριμένο σύμβουλο από τη λίστα σε όποιον παραγωγό επιθυμεί να κάνει μετατροπή με σκοπό λάβει πιστοποίηση ‘Demeter’.
Κεντρικά σημεία συνεδρίου
- Η εκπαίδευση της νέας γενιάς από μικρή ηλικία είναι κύριο στοιχείο για το μέλλον και την ανάπτυξη της βιοδυναμικής και αειφορικής γεωργίας σε όλες τις χώρες.
- Στις περισσότερες χώρες οι παραγωγοί επιθυμούν η πιστοποίηση να γίνεται στη χώρα τους για να μειωθεί το κόστος της πιστοποίησης.
- Σε πολλές περιπτώσεις η τοπική κοινωνία και το Υπουργείο γεωργίας της εκάστοτε χώρας βοηθά στην εδραίωση τέτοιων πρωτοβουλιών σε σχέση με τη βιοδυναμική καλλιέργεια.
- Η παρουσία ζώων στο αγρόκτημα βοηθά στην ισορροπία και στην ποιότητα των αγροτικών προϊόντων, ειδικά στο αμπέλι έχει παρατηρηθεί καλύτερη ποιότητα σταφυλιών.
- Η πιστοποίηση μελιού με τη σήμα Demeter είναι απαιτητική. Υπάρχει περιορισμένος αριθμός πιστοποιημένων μελισσοκόμων.
- Στη Σλοβενία υπάρχει ανεξάρτητος οργανισμός Demeter Slovenia, η οποία έχει αναλάβει τον έλεγχος την πιστοποίηση Demeter , έτσι το κόστος είναι μικρότερο για τους παραγωγούς.
- Στην Πολωνία, οι πιστοποιητικοί οργανισμοί AGROBIO & bioEXPERT συνεργάστηκαν και διοργάνωσαν κοινή εκπαίδευση, έτσι τα κόστη μειώθηκαν αρκετά.
- Στη Ρουμανία έχει εγκατασταθεί μια ενδιαφέρουσα καλλιέργεια 90 στρεμμάτων με Ιπποφαές, η οποία είναι σε διαδικασία μετατροπής (conversion) σε βιοδυναμική. Το προϊόν ψύχεται και εξάγεται. Θα υπάρχει και πειραματικό μέρος στο project αυτό στο οποίο θα γίνει σύγκριση μεταξύ βιοδυναμικής καλλιέργειας και βιολογικής.
- Σε αρκετές χώρες διοργανώνονται μεταξύ των παραγωγών ‘Farm talks’, με τη συμμετοχή 3-5 παραγωγών και επισκέπτονται κάθε φορά διαφορετικό αγρόκτημα ανταλλάσσοντας απόψεις. Πολλές φορές γίνεται και ομαδική προετοιμασία των βιοδυναμικών σκευασμάτων.
- Σε κάποιες χώρες διοργανώνονται σεμινάρια επιμόρφωσης για τους παραγωγούς.
- Η βελτίωση φυτών κάτω από βιοδυναμικές συνθήκες καλλιέργειας αποτελεί πολύ σημαντικό έργο για την βιωσιμότητα της γεωργίας στο μέλλον.
Στο δεύτερο μέρος του συνεδρίου παρουσιάστηκαν βιοδυναμικές αμπελοκαλλιέργειες για οινοποίηση . Τα πιστοποιημένα βιοδυναμικά ‘Demeter’ κρασιά έχουν αποκτήσει μια αξιοσέβαστη θέση στη διεθνή αγορά λόγω των ανώτερων ποιοτικών χαρακτηριστικών τους.
- Σχετικά με την καλλιέργεια αμπέλου, υπάρχουν πολύ ενδιαφέρον αποτελέσματα στην βιοδυναμική καλλιέργεια. Τα φυτά της αμπέλου ‘αντιδρούν΄ θετικά και άμεσα μετά την εφαρμογή βιοδυναμικών σκευασμάτων. O Pierre Masson έχει διεξάγει αρκετή έρευνα και πειράματα για την αποτελεσματικότητα της βιοδυναμικής γεωργίας.
- Στην βιοδυναμική οινοποίηση χρησιμοποιούνται φυσικοί ζυμομύκητες (indigenous yeast) και χρήση θειωδών περιορίζεται στο ελάχιστο. Στο πρότυπο Demeter υπάρχουν συγκεκριμένες απαιτήσεις για τη βιοδυναμική καλλιέργεια αμπέλου και οινοποίηση.
- Οι μέλισσες είναι πολύ σημαντικές στην ποιότητα του οίνου και στην συνολική υγεία της αμπελοκαλλιέργειας. Παρόλο που τα αμπέλια αυτεπικονιάζονται, οι μέλισσες έχουν καθοριστικό ρόλο γιατί παράγουν την απιτοξίνη (apitoxin) και όταν έρχονται σε επαφή με τα φυτά εναποθέτουν σε αυτά μια μικρή ποσότητα απιτοξίνης, η οποία έχει αντιμικροβιακές ιδιότητες. Κατά αυτόν τον τρόπο μειώνονται οι προσβολές από βακτήρια και ιούς τόσο στο στον αμπελώνα, όσο και κατά την οινοποίηση.
- Η παρουσία των ζώων στον αμπελώνα επιδρά θετικά στην ανάπτυξη των αμπελιών, στη διαδικασία ωρίμανσης, γεύση και δομή των σταφυλιών.
- Στους βιοδυναμικούς αμπελώνες υπάρχει μεγάλη βιοποικιλότητα και το έδαφος πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, τα οποία είναι καθοριστικοί παράγοντες στη συνολική ευρωστία των αμπελώνων αλλά και στα αρώματα και τις γεύσεις στο κρασί. Το ‘ζωντανό΄ έδαφος προάγει την ποιότητα του οίνου.
Η ανάπτυξη του Ελληνικού Συλλόγου Βιοδυναμικής Γεωργίας θα βοηθήσει στην εξέλιξη της στην Ελλάδα αλλά και στην ενδυνάμωση και διευκόλυνση των παραγωγών σε πολλά θέματα.
Για περαιτέρω ενημέρωση για τη διαδικασία πιστοποίησης DEMETER οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθυνθούν στο Τμήμα Διεθνών Προτύπων του Οργανισμού ΔΗΩ, στη κα Ματίνα Τσαλουμά στο τηλ. 2108224384 (εσωτ.119) και στη κα Λίνα Λασηθιωτάκη (εσωτ.111).
Άρθρο για βιοδυναμικό κρασί εδώ
Επίσημος ιστότοπος της Demeter https://www.demeter.net/