Σημαντικό αρνητικό αποτύπωμα και στον αγροδιατροφικό τομέα είχε η δεκαετία της οικονομικής κρίσης κατά την οποία «χάθηκαν» 1 στις 4 αγροτικές εκμεταλλεύσεις, σχεδόν 1 στα 5 καλλιεργούμενα στρέμματα, σχεδόν 1 στα 3 στρέμματα με αμπέλια και σημαντικό μέρος των παραγωγικών ζώων: 1 στα 6 πρόβατα, 1 στους 5 χοίρους και 1 στα 4 πουλερικά.
Από την άλλη πλευρά, στα θετικά καταγράφονται η στροφή των Ελλήνων παραγωγών στην παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες, η έκταση των οποίων αυξήθηκε κατά 13,7%, και της βιολογικής γεωργίας-κτηνοτροφίας με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τον αριθμό των βοοειδών που αυξήθηκε κατά 413%.
Αυτά προκύπτουν από την απογραφή γεωργίας- κτηνοτροφίας που διενήργησε το 2021 (με έτος αναφοράς το 2020) η ΕΛΣΤΑΤ και τη σύγκρισή τους με την προηγούμενη απογραφή του 2009, πριν δηλαδή την οικονομική κρίση.
Όπως προκύπτει από τα (προσωρινά) στοιχεία της απογραφής, από το 2009 έως το 2020 μειώθηκαν:
- οι εκμεταλλεύσεις κατά -26,6%, στις 530.679 από 723.006,
- η χρησιμοποιούμενη γεωργική έκταση κατά -18.8%, στα 28.244.494,8 στρέμματα από 34.779.290,1 στρ.
- οι εκμεταλλεύσεις με αρδευθείσες εκτάσεις κατά -27,7%, στις 326.256 από 451.258
- οι αρδευθείσες εκτάσεις κατά -7,5%, στα 9.606.841,1 στρέμματα από 10.386.004 στρ.
Η μεγαλύτερη μείωση (-45,7%) αφορά στις μεικτές εκμεταλλεύσεις (71.726 από 132.085), δηλαδή γεωργικής και κτηνοτροφικής κατεύθυνσης, και ακολουθούν οι αμιγώς γεωργικές με -22,4% (445.978 από 574.712) και οι αμιγώς κτηνοτροφικές με -20% (12.974 από 16.210).
Συνεπώς, η μέση χρησιμοποιούμενη έκταση ανά εκμετάλλευση ανέρχεται πλέον στα 53,8 στρέμματα. Οι αροτραίες καλύπτουν το 47,9% των συνολικών καλλιεργούμενων εκτάσεων, οι δενδρώδεις το 27,4%, τα αμπέλια το 2,1%, τα θερμοκήπια το 0,2% και οι λοιπές εκτάσεις (οικογενειακοί λαχανόκηποι, μόνιμα λιβάδια και βοσκότοποι, άγονοι βοσκότοποι, φυτώρια, άλλες πολυετείς φυτείες και αγραναπαύσεις) το 22,4%.
Μειώσεις σε καλλιέργειες – παραγωγικά ζώα
Όσον αφορά στη χρησιμοποιούμενη έκταση των εκμεταλλεύσεων, τη μεγαλύτερη μείωση με -31,1%, στα 6.318.535,9 από 9.169.914,1 στρέμματα είχαν οι λοιπές εκτάσεις. Ακολουθούν τα αμπέλια-σταφιδάμπελα με -29,7%, στα 607.096,9 από 863.407,4 στρέμματα, οι αροτραίες καλλιέργειες με μείωση -16,1%, στα 13.523.098,8 από 16.126.396,1 στρέμματα και οι δενδρώδεις καλλιέργειες με -9,7%, στα 7.747.043,2 από 8.576.707,9 στρέμματα. Όπως προαναφέρθηκε, οι μόνες εκτάσεις που έχουν αυξηθεί είναι των θερμοκηπιακών καλλιεργειών κατά 13,7%, στα 48.720 από 42.864 στρέμματα, αν και βεβαίως η έκτασή τους είναι αναλογικά πάρα πολύ μικρή.
Όσον αφορά στον αριθμό ζώων, τη μεγαλύτερη μείωση γνώρισαν τα πουλερικά με -26,7%, στα 26.962.120 από 36.767.565, ακολουθούν τα αιγοειδή με -25,3%, στα 3.148.976 από 4.213.230, οι χοίροι με -21,6%, στους 742.963 από 947.222, τα πρόβατα με -15,7%, στα 7.721.644 από 9.156.821, ενώ μικρή, -3,7%, ήταν η μείωση στα βοοειδή, στα 624.397 από 648.067.
Μεγάλη η αύξηση στη βιολογική γεωργία – κτηνοτροφία
Αντίθετη είναι η εικόνα στη βιολογική γεωργία και κυρίως την κτηνοτροφία. Το 2020 συγκριτικά με το 2009 αυξήθηκαν κατά 19,3% οι εκτάσεις με βιολογικές καλλιέργειες, σε 1.560.583,2 από 1.308.277,3 αν και μειώθηκαν οι εκμεταλλεύσεις με βιολογικές καλλιέργειες κατά -23,5%, στις 12.588 από 16.448.
Στη βιολογική κτηνοτροφία καταγράφηκαν μεγάλες αυξήσεις στη βοοτροφία και την αιγοπροβατοτροφία και μεγάλες μειώσεις στη χοιροτροφία και την πτηνοτροφία. Συγκεκριμένα, αυξήθηκαν:
- τα βοοειδή κατά 413%, στις 57.872 από 11.281
- τα πρόβατα κατά 263,8%, στις 497.027 από 136.627
- τα αιγοειδή κατά 106,7%, στις 200.572 από 97.051
Αντίθετα, αξιοσημείωτη ήταν η μείωση στους βιολογικά εκτρεφόμενους χοίρους κατά -51,9%, στους 16.050 από 33.388 και τα βιολογικά εκτρεφόμενα πουλερικά κατά -47,4%, στις 152.027 από 289.142.
Όσον αφορά στη μελισσοκομία, οι κυψέλες παρέμειναν αμετάβλητες (μικρή αύξηση 0,9%), στις 952.063 από 944.014, ενώ οι εκμεταλλεύσεις μειώθηκαν κατά -17,5%, στις 8.704 από 10.551.
Η πρώτη ψηφιακή απογραφή γεωργίας – κτηνοτροφίας
Η απογραφή γεωργίας και κτηνοτροφίας του 2021 είναι η πρώτη στην ιστορία που έγινε με υβριδικό σύστημα, που περιελάμβανε δύο φάσεις:
• Φάση Α: Ηλεκτρονική αυτοαπογραφή των εκμεταλλεύσεων μέσω ειδικής διαδικτυακής εφαρμογής, με τη βοήθεια του απογραφέα.
• Φάση Β: Απογραφή των εκμεταλλεύσεων για τις οποίες δεν κατέστη δυνατή η ηλεκτρονική αυτοαπογραφή. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η απογραφή διενεργήθηκε μέσω συνέντευξης με τον κάτοχο της εκμετάλλευσης, είτε δια ζώσης σε δημοτικά/κοινοτικά γραφεία, συνεταιρισμούς κ.ά, τηρώντας πλήρως τα ισχύοντα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας, είτε τηλεφωνικά.
Σε εξαιρετικά ειδικές περιπτώσεις, η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε στην οικία του απογραφόμενου.
Περίοδος αναφοράς για μεν το ζωϊκό κεφάλαιο ήταν η 1η Νοεμβρίου, ενώ για τη φυτική παραγωγή η περίοδος από 1ης Οκτωβρίου 2019 έως την 30η Σεπτεμβρίου 2020.
Η ΕΛΣΤΑΤ διενήργησε και ποιοτικούς ελέγχους χρησιμοποιώντας στοιχεία από άλλες έρευνές της, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και τον ΟΠΕΚΕΠΕ για την διερεύνηση της κάλυψης των εκμεταλλεύσεων και τη συμπλήρωση τυχόν ελλειπουσών τιμών.
Πηγή: POWERGAME MEDIA I.K.E., https://www.powergame.gr/
