Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Ε.Ε) πρόκειται να δημοσιεύσει το επόμενο Ευρωπαϊκό ‘Σχέδιο Βιολογικής Δράσης’ (ΣΒΔ) το 2021. Η IFOAM Organics Europe στέφει την προσοχή και αναλύει δέκα προτεραιότητες για το νέο σχέδιο της βιολογικής δράσης της Επιτροπής. Η IFOAM Organics Europe υποστηρίζει ότι ένα ολοκληρωμένο και καλά σχεδιασμένο Ευρωπαϊκό Σχέδιο Βιολογικής Δράσης θα μπορούσε να συμβάλει στην ανάπτυξη του βιολογικού τομέα στην Ευρώπη.
- Διάσκεψη υψηλού επιπέδου εκπροσώπων των κρατών-μελών για την παρακολούθηση της προόδου σε όλα τα επίπεδα και ενθάρρυνση για ανάπτυξη εθνικών και τοπικά σχέδια βιολογικής δράσης.
Οι δράσεις σε Ευρωπαϊκό, σε εθνικό και σε τοπικό επίπεδο θα πρέπει να συμπεριληφθούν στο σχέδιο δράσης της Επιτροπής, καθώς είναι καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη του στόχου του 25% για τη βιολογικά καλλιεργούμενη έκταση και η πρόοδος πρέπει να παρακολουθείται τακτικά. Η Επιτροπή πρέπει να περιλαμβάνει έναν μηχανισμό αξιολόγησης των διαφορών πρωτοβουλιών των κρατών-μελών με τη μορφή διετούς διάσκεψης. Έτσι θα διασφαλιζόταν η υλοποίηση του ΣΒΔ από τις δημόσιες αρχές και τους φορείς βιολογικής γεωργίας, αλλά και θα αξιολογούταν πρόοδος και θα γινόταν και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών.
- Υποστήριξη των εθνικών ΜΚΟ που ασχολούνται με τη βιολογική γεωργία
Οι εθνικές και οι τοπικές οργανώσεις που ασχολούνται με τη βιολογική γεωργία, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων των βιοκαλλιεργητών πρέπει να έχουν τα μέσα να συνεργαστούν με τους φορείς της αγοράς για να διασφαλίσουν ένα αυξημένο μερίδιο βιολογικών προϊόντων στα ράφια των σουπερμάρκετ. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με κατανομή κονδυλίων για προγράμματα που επιτρέπουν την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, προγράμματα εκπαίδευσης, συνεργασίες με κυβερνήσεις, λιανικές εταιρείες και εταιρείες μεταποίησης συμβάλλοντας στην ευαισθητοποίηση των καταναλωτών. Επίσης σημαντική είναι και η ανάπτυξη των ικανοτήτων και της γνώσης των οργανισμών που ασχολούνται με την βιολογική γεωργία.
- Αύξηση ζήτησης για βιολογικά προϊόντα
Θα επιτευχθεί ενδεχομένως μέσω της καλύτερης εφαρμογής των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ για τις ‘πράσινες δημόσιες συμβάσεις’, έτσι ώστε τουλάχιστον το 60% των τροφίμων στις δημόσιες καντίνες να είναι βιολογικά έως το 2030 αλλά και επάρκεια προϋπολογισμού για την προώθηση των βιολογικών προϊόντων. Μέσω διαλόγου με τα κράτη μέλη και τις και τοπικές αρχές θα πρέπει να γίνει υποχρεωτικός ο στόχος για βιολογικά προϊόντα στις ‘πράσινες δημόσιες συμβάσεις’. Τα σχολεία στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης , τα νηπιαγωγεία και οι δημόσιες καντίνες χρειάζονται υποχρεωτικές βιώσιμες προμήθειες τροφίμων με τουλάχιστον 20% βιολογικών προϊόντων έως το 2022, αυξάνοντας ετησίως σε 60% έως το 2030. Οι πολιτικές προώθησης σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1144/2014 πρέπει να περιλαμβάνουν ετήσιο προϋπολογισμό για βιολογικά προϊόντα.
- Αντικατοπτρισμός του πραγματικού κόστους των τροφίμων στην τιμή
Τα βιολογικά προϊόντα θα μπορούσαν να έχουν μειωμένο ΦΠΑ και τα φυτοφάρμακα να έχουν φόρο. Ο φόρος από τα φυτοφάρμακα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης του βιολογικού τομέα. Επίσης, σημαντική είναι και η ενημέρωση των καταναλωτών για τις αρνητικές και θετικές επιπτώσεις που συνδέονται με την παραγωγή τροφίμων, σχετικά με το λογότυπο βιολογικής παραγωγής της ΕΕ και τα οφέλη της βιολογικής παραγωγής για το περιβάλλον και την καλή διαβίωση των ζώων.
- Πρόσβαση φορέων βιολογικής γεωργίας σε κεφάλαια έρευνας και καινοτομίας
Δέσμευση για την χρήση του 25% του προϋπολογισμού έρευνας και καινοτομίας για προγράμματα ανάπτυξης της βιολογικής γεωργίας στο Horizon Europe και σχετικά προγράμματα Ε & Α σε εθνικό επίπεδο. Δεδομένου ότι η έρευνα θα αποφέρει αποτελέσματα μόνο σε 6-7 χρόνια, οι επενδύσεις πρέπει να γίνουν άμεσα. Η σύνδεση του ποσοστού χρηματοδότησης για έρευνα και καινοτομία στη βιολογική γεωργία θα μπορούσε να γίνει με βάση με τον στόχο 25 % βιολογικά καλλιεργούμενης γης που έχει τεθεί για το 2030. Ο στόχος του 25% της γης στην ΕΕ σημαίνει ότι το 25% του προϋπολογισμού Ε & Α της Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης πρέπει να προορίζεται για βιολογική καινοτομία.
- Συμβουλευτικές υπηρεσίες αγροκτήματος σε βιολογικούς καλλιεργητές
Η βιολογική γεωργία είναι απαιτητική σε γνώση και οι βιολογικοί αγρότες αλλά και όσοι εμπλέκονται στην αλυσίδα ανεφοδιασμού των βιολογικών προϊόντων, οι επιχειρήσεις σε μετατροπή και μεταποιητές, οι έμποροι και οι λιανοπωλητές που παράγουν ή πωλούν βιολογικά προϊόντα πρέπει να έχουν εύκολη πρόσβαση στη γνώση σχετικά με τις βιολογικές πρακτικές και κανονισμούς. Θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω ενός ειδικού προϋπολογισμού με τον οποίο θα διασφαλιζόταν η διαθεσιμότητα συμβούλων βιολογικής γεωργίας. Το δίκτυο συμβούλων θα πρέπει να είναι ενσωματωμένο σε εθνικά συστήματα γνώσης και καινοτομίας αλλά και μέρος της ΚΑΠ (Κοινή Αγροτική Πολιτική).
- Οι βιολογικούς παραγωγοί πρέπει να έχουν τα ‘σωστά εργαλεία΄: φυσικές ουσίες
Όλες οι απαραίτητες εισροές, όπως οι φυσικές ουσίες για την προστασία των φυτών, θα πρέπει να είναι διαθέσιμες σε επαρκή ποιότητα και ποσότητα για την επίτευξη του στόχου 25%. Η βιολογική καλλιέργεια επιδιώκει να μειώσει τις εξωτερικές συνθετικές εισροές. Πολλές φορές οι παρεμβάσεις γίνονται και για προληπτικούς λόγους. Στην βιολογική γεωργία χρησιμοποιούνται μόνο φυσικές ουσίες ως φυτοπροστατευτικά προϊόντα, αλλά η διαδικασία καταχώρισης στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι καλά σχεδιασμένη. Πρέπει να υπάρχουν κατάλληλες διαδικασίες για την αξιολόγηση και έγκριση φυσικών ουσιών τροποποιώντας τη διαδικασία καταχώρισης στον ευρωπαϊκό κανονισμό για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα (ΕΚ) αριθ. 1107/2009.
- Διαθεσιμότητα Βιολογικών σπόρων
Οι βιολογικοί σπόροι πρέπει να είναι διαθέσιμοι σε επαρκή ποσότητα ώστε να μπορούν να συμβάλλουν αποτελεσματικά στον στόχο του 25%. Απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες στην Ευρώπη για την αύξηση της παραγωγής βιολογικών σπόρων. Θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω της σταδιακής κατάργησης των αδειών παρέκκλισης για σπόρους σε εθνικό επίπεδο.
- Τα στρατηγικά σχέδια της ΚΓΠ περιλαμβάνουν εθνικούς στόχους και επαρκή υποστήριξη
Τα κράτη μέλη πρέπει να σχεδιάσουν εθνικά στρατηγικά σχέδια με βάση την ΚΑΠ που συμβάλλουν στους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ, της στρατηγικής «Farm to Fork» και για τη βιοποικιλότητα, θέτοντας έτσι εθνικούς στόχους για τη βιολογική γεωργία και εισάγοντας κατάλληλα μέτρα στήριξης. Σε κάθε κράτος- μέλος θα πρέπει να γίνεται αξιολόγηση των στρατηγικών για την ανάπτυξη και να υπάρχει ένα εθνικό σχέδιο.
10)Νέες γενιές στη βιολογική παραγωγή
Καθοριστικής σημασίας είναι η πρόσβαση της νέας γενιάς σε βιολογικές καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Για παράδειγμα, με τη θέσπιση νομικού και φορολογικού πλαίσιου το οποίο θα ενθαρρύνει τη διατήρηση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων σε βιολογικά – ειδικά όταν οι βιοκαλλιεργητές αποσύρονται και μεταβιβάζουν τις εκμεταλλεύσεις τους σε έναν νέο αγρότη. Οι νέοι αγρότες που ξεκινούν με βιολογική καλλιέργεια θα πρέπει να στηρίζονται οικονομικά μέσω της ΚΑΠ, άρθρο 27 «Συμπληρωματική ενίσχυση εισοδήματος για νέους αγρότες».
Απόδοση: Λασηθιωτάκη Λίνα, Τμήμα Διεθνών Προτύπων Οργανισμού ΔΗΩ
Πηγή: IFOAM Organics Europe
